راهنمای جامع: چگونه کارت گرافیک مناسب انتخاب کنیم؟

اگر هنگام اجرای برنامه‌های گرافیکی، تصویر با کیفیتی روی مانیتور مشاهده نمی‌کنید یا پردازش و نمایش تصویر با تاخیر همراه است، اگر تصویر به صورت بی‌کیفیت و پیکسل شده روی مانیتور ظاهر می‌شود یا تفکیک رنگ مناسب نیست، اگر هنگام اجرای بازی سیستم شما هنگ می‌کند و بازی به صورت روان اجرا نمی‌شود یا اینکه تصویر آن خراب است، شاید وقت آن رسیده باشد که کارت گرافیک سیستم خود را ارتقاء دهید!

کارت گرافیک یکی از اجزای اصلی کامپیوتر است که برای اجرای بازی‌های ویدئویی، نرم‌افزارهای گرافیکی و رندرگیری، برنامه‌های مخصوص طراحی و مدل‌سازی و نرم‌افزارهای تدوین و ویرایش فیلم، باید به‌روز باشد.

در غیر این صورت حتی با وجود پردازنده و حافظه رم قوی در سیستم، اجرای روان بازی یا رندرگیری سریع را تجربه نخواهید کرد.

اما چگونه کارت گرافیک مناسب انتخاب کنیم؟ یا به عبارت بهتر، برای انتخاب کارت گرافیک مناسب و سازگار با سایر اجزای سیستم، چه نکاتی را باید مدنظر قرار داد؟

برای آشنایی با نکات مهم در انتخاب کارت گرافیک مناسب در این مقاله سعی می‌کنیم مهم‌ترین فاکتورهای انتخاب کارت گرافیک را تشریح کنیم.

در صورتی که قصد خرید کارت گرافیک جدیدی را دارید و به دنبال انتخاب مناسب‌ترین گزینه هستید که با سایر سخت‌افزارهای کامپیوترتان سازگار بوده و در عین حال پاسخ نیاز شما را هم بدهد، تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید.

چرا باید کارت گرافیک را ارتقاء داد؟

وقتی نوبت به انتخاب یک کارت گرافیک برای تجهیز کامپیوتر می‌رسد، گزینه‌های زیادی پیش روی شماست. بنابراین انتخاب یک کارت گرافیک مناسب بازی یا هر کاربرد دیگر برای کاربر سخت خواهد شد. اما ابتدا باید دید که چه لزومی دارد کارت گرافیک را ارتقاء دهیم؟

بیشتر از هر مؤلفه دیگری در کامپیوترهای PC، کارت گرافیک مسئول ارائه بهترین کیفیت گرافیکی یا عناصر بصری است که روی صفحه نمایش ظاهر می‌شوند.

در گذشته، CPU ها هم وظیفه پردازش و هم رندر گرافیکی را بر عهده داشتند، اما این روزها، تقریباً همه کامپیوترهای موجود در بازار دارای نوعی کارت گرافیک هستند که وظیفه پردازش گرافیکی و رندرگیری (کارت گرافیک برای رندرینگ) را به تنهایی یا در کنار CPU انجام می‌دهند. علل مختلفی باعث می‌شود که کارت گرافیک قدیمی شده و نیاز به ارتقاء آن باشد.

سن کارت گرافیک

با بالا رفتن سن کارت‌های گرافیک، توانایی آن‌ها برای اجرای روان جدیدترین بازی‌ها، استریم و نرم‌افزارهای ویرایش و تدوین فیلم کاهش می‌یابد.

در واقع کارت‌های گرافیک یا هر قطعه الکترونیکی دیگر تحلیل نمی‌رود بلکه با قدیمی‌تر شدن آن، ممکن است نتواند نرم‌افزارها و برنامه‌های جدید را بدون تاخیر اجرا کند.

بیشتر بخوانید : 7 راهکار مهم برای افزایش عمر مفید کارت گرافیک

نوع کاربری

یکی از علل ارتقاء کارت گرافیک کامپیوتر، تغییر نوع کاربری است. ممکن است شما تاکنون از کامپیوتر تنها برای کاربرد روزمره مثل جستجو در وب، پخش موسیقی و کار با برنامه‌های معمولی استفاده می‌کردید، اما اکنون می‌خواهید از آن برای اجرای بازی‌های جدید و گاهاً با رزولوشن 4k استفاده کنید.

یا می‌خواهید به کار تدوین و ویرایش فیلم بپردازید. در این صورت قطعاً باید کارت گرافیک کامپیوتر خود را ارتقاء دهید و در ضمن به سایر مؤلفه‌های سیستم هم توجه داشته باشید.

عدم سازگاری با سایر اجزا

ممکن است کارت گرافیک کامپیوتر خود را عوض کرده‌ باشید و یا نوع کاربری شما تغییر نکرده باشد، اما به هر دلیل کارت گرافیک سیستم شما با سایر مؤلفه‌ها مثلاً پردازنده CPU سازگاری ندارد.

به عنوان مثال اگر سرعت فریم یا نسبت فریم در واحد ثانیه در پردازنده شما بیشتر از کارت گرافیک باشد در این صورت تصویر با تأخیر روی مانیتور ظاهر خواهد شد. در این شرایط ارتقاء کارت گرافیک اجتناب‌ناپذیر است.

نکات مهم پیش از خرید کارت گرافیک

پیش از بررسی نکات مهم در انتخاب کارت گرافیک مناسب، باید یک سری بررسی‌های اولیه در مورد قابلیت‌های فعلی کامپیوتر و نوع کاربری‌تان انجام دهید.

NVIDIA .1 یا AMD؟ کدام انتخاب بهتری است؟

اولین گام انتخاب برند سازنده است. از میان برندهای سازنده چیپ‌های کارت گرافیک دو نام NVIDIA و AMD بیش از همه شناخته شده هستند.

در واقع هر دو شرکت فوق انواع مختلفی از سری‌های کارت گرافیک، فناوری‌های خنک‌کننده و نرخ کلاک را بر روی کارت‌های خود ارائه می‌دهند. مهم‌ترین سؤال این است: کدام شرکت در نهایت بهترین پردازنده‌های گرافیکی را می‌سازد؟

در پاسخ باید گفت که هر دو شرکت مزایا و معایب خود را دارند. برای برخی از کاربردها بر اساس بودجه‌ای که دارید، کارت گرافیک NVIDIA عملکرد و ارزش بهتری دارد، در حالی که در برخی دیگر ممکن است با انتخاب کارت گرافیک AMD گزینه‌های بهتری پیدا کنید.

AMD به دلیل ارائه بهترین کارت گرافیک میا‌ن‌رده و مقرون‌به‌صرفه مشهور است. کارت‌های گرافیک اخیر سری AMD RX 6000 از نظر قدرت با سری‌های مختلف NVIDIA قابل‌ رقابت هستند.

با این حال، وقتی صحبت از کارت‌های گرافیک سطح بالا می‌شود، NVIDIA پیشرو است. کارت‌های سری RTX بهترین کارت‌های گرافیک در سال 2021 شناخته شده‌اند که تقاضای بالایی هم داشتند.

2. نوع بازی یا نرم‌افزار

نوع بازی که قرار است با کامپیوتر اجرا کنید یا برنامه‌هایی که با آن کار می‌کنید، باید پیش از خرید کارت گرافیک مناسب، مشخص گردد.

انواع بازی‌هایی که می‌خواهید با کامپیوتر اجرا کنید، یک عامل کلیدی در خرید کارت گرافیک مناسب است. اگر بازی‌هایی با جلوه‌های گرافیکی پیشرفته و سنگین انجام می‌دهید، باید روی یک کارت گرافیک قوی سرمایه‌گذاری کنید.

PUBG، Far Cry 5، Project Cars 2، Metro Exodus، Battlefield 5 و Grand Theft Auto V برخی از محبوب‌ترین بازی‌های گرافیکی پیشرفته هستند. اگر علاقه‌ای به انجام بازی‌های کامپیوتری با جلوه‌های گرافیکی پیشرفته ندارید، می‌توانید با انتخاب یک کارت گرافیک میان‌رده نیاز خود را برطرف کنید.

3. رزولوشن نمایشگر

قدرت پردازش و نمایش داده‌های گرافیکی توسط پردازنده گرافیکی یا کارت گرافیک، به رزولوشن نمایشگر شما بستگی دارد.

اگر از یک مانیتور با رزولوشن پایین (مثلاً 1080p یا 1440p) استفاده می‌کنید، مسلماً صرف هزینه زیاد برای تهیه یک کارت گرافیک پیشرفته و قوی بی‌مورد است، زیرا نمایشگر شما قابلیت نمایش تصاویر گرافیکی سنگین را ندارد.

اما اگر مانیتور شما 4k است، برای لذت بردن از تصاویر بصری 4K به یک کارت گرافیک سطح بالا نیاز دارید.

بیشتر بخوانید : با بهترین کارت گرافیک برای بازی‌های 4k آشنا شوید!

4. سرعت رفرش مانیتور

علاوه بر رزولوشن مانیتور، سرعت رفرش تصاویر در آن هم مهم است. منظور از رفرش ریت، تعداد رفرش‌های صورت گرفته در واحد زمان است که می‌تواند با تصاویر جدید در هر ثانیه آپدیت شود.

به عنوان مثال سرعت رفرش 60Hz به این معنی است که مانیتور می‌تواند تصاویر خود را 60 بار در هر ثانیه آپدیت کند. در صورتی که نرخ رفرش مانیتور شما بالا است، به فکر یک کارت گرافیک قوی‌تر باشید.

5. سازگاری با منبع تغذیه

یکی از نکات مهم در انتخاب کارت گرافیک مناسب، سازگاری آن با منبع تغذیه یا همان پاور سیستم است.

از آنجایی که کارت‌های گرافیک انرژی بیشتری نسبت به سایر اجزای کامپیوتر مصرف می‌کنند، توصیه می‌کنیم منبع تغذیه‌ای را انتخاب کنید که به اندازه کافی قوی باشد تا بتواند از عهده این کار برآید.

فراموش نکنید که سازگاری کارت گرافیک خود را با مادربرد، رم و سایر اجزای کلیدی کامپیوتر بررسی کنید.

قابلیت‌های یک کارت گرافیک مناسب

در بخش قبل، یک سری نکات پیش از خرید کارت گرافیک مناسب بیان شد؛ نکاتی که بر اساس ویژگی‌های سیستم فعلی‌تان باید بررسی شود تا بهترین انتخاب را داشته باشید.

اما خود کارت گرافیک چه قابلیت‌هایی باید داشته باشد؟ در این بخش فاکتورهای مهم در انتخاب کارت گرافیک را بیان خواهیم کرد.

1. حجم حافظه کارت گرافیک

سعی کنید کارتی با حافظه حداقل 6 گیگابایت و ترجیحاً 8 گیگابایت یا بیشتر انتخاب کنید. اگر در اجرای بازی‌ها و یا نرم‌افزارهای مختلف تمام تنظیمات را فعال کرده یا افکت‌ها و نمایش بافت‌ها با وضوح بالا را انتخاب می‌کنید، به حافظه بیشتری نیاز خواهید داشت.

در صورتی که از کامپیوتر برای اجرای بازی‌های 4k و یا ویرایش فیلم‌های 4k استفاده می‌کنید، حافظه بیشتر از 8 گیگابایت توصیه می‌شود.

2. ابعاد کارت گرافیک

باید مطمئن شوید که کارت گرافیک در فضای داخل کیس کامپیوتر جای می‌گیرد. به طول، ارتفاع و ضخامت کارت گرافیک توجه کنید. کارت‌های گرافیک می‌توانند در فرم‌های مختلف باریک، تک اسلات، دو اسلات و حتی سه اسلات (یا بیشتر) عرضه شوند.

یک کارت گرافیک مناسب طراحی یا بازی معمولاً دو یا چند اسلات توسعه را اشغال می‌کنند و ضخیم‌تر و بزرگ‌تر از بسیاری از مدل‌های نسل قبلی است.

حتی اگر یک کارت از نظر فنی فقط دو اسلات را در کیس شما اشغال کند، در صورتی که یک هیت سینک و فن بزرگ داشته باشد، ممکن است یک اسلات مجاور را هم مسدود کند. اگر یک مادربرد کوچک Mini-ITX دارید، به دنبال کارت گرافیک mini باشید که معمولاً طول آن 8 اینچ و یا کمتر است.

TDP .3

توان حرارتی یا TDP معیاری برای اندازه‌گیری اتلاف حرارتی در کارت گرافیک است، همچنین تخمینی از مقدار وات مورد نیاز برای اجرای کارت به شما می‌دهد.

اگر از یک منبع تغذیه 400 واتی (PSU) با CPU اورکلاک شده 95 واتی استفاده می‌کنید و می‌خواهید یک کارت گرافیک با TDP 250 وات اضافه کنید، قطعاً به یک منبع تغذیه جدید نیاز خواهید داشت.

به طور کلی، یک PSU 600 وات برای بسیاری از کارت‌های قدیمی خوب بود. اما اگر سری‌های RTX 3080/RX 6800 XT یا بالاتر را انتخاب می‌کنید، بهتر است یک PSU با وات بالاتر در نظر بگیرید، به‌خصوص اگر قصد اورکلاک کارت گرافیک خود را دارید.

4. کانکتورهای پاور

اکثر کارت‌های گرافیک امروزی به کانکتورهای PCIe نیاز دارند که در انواع 6 و 8 پین عرضه می‌شوند. (کارت‌های سری 30 RTX انویدیا دارای کانکتورهای 12 پین هستند، اما این مدل‌ها به همراه مبدل‌های 8 پین به 12 پین ارائه می‌شوند).

برخی از کارت‌ها دارای یکی از این کانکتورها هستند، برخی دو یا حتی سه باس 6 و 8 پین دارند. اگر منبع تغذیه شما کانکتورهای مورد نیاز شما را ندارد، بهتر است آن را ارتقاء دهید.

5. پورت

برخی از مانیتورها دارای پورت HDMI هستند، برخی دیگر از DisplayPort پشتیبانی کرده و برخی از مانیتورهای قدیمی فقط دارای DVI هستند. تعداد کمی از مانیتورها نیز از پورت‌های USB Type-C پشتیبانی می‌کنند، اما در حال حاضر این مدل‌ها نسبتاً نادر هستند.

مطمئن شوید کارتی که قصد خرید آن را دارید دارای پورت‌های مورد نیاز برای مانیتور شما باشد، بنابراین نیازی به خرید مبدل یا مانیتور جدید نخواهید داشت.

6. سرعت کلاک

در میان کارت‌های گرافیکی که سری‌های ساخت یکسانی دارند (مثلاً RTX)، برخی با سرعت بالاتری اورکلاک می‌شوند که می‌تواند افزایش نرخ فریم را به دنبال داشته باشد.

سرعت کلاک بیشتر در کارت حافظه به معنای سرعت بیشتر انتقال داده‌های پردازش شده بین حافظه VRAM و پردازنده گرافیکی است.

با این حال، سرعت کلاک همه چیز نیست، زیرا سرعت حافظه، تعداد هسته‌ها و ساختار معماری هم باید در نظر گرفته شود.

7. هسته‌های CUDA

تعداد هسته‌های کارت گرافیک همانند هسته‌های پردازنده CPU نشان‌دهنده قدرت پردازش آن است. هر چه تعداد هسته‌ها بیشتر باشد، حجم بیشتری از داده‌های گرافیکی می‌تواند در واحد پردازنده گرافیکی پردازش شود و سرعت رندرگیری به خصوص در کارت گرافیک مناسب برای رندرینگ افزایش خواهد یافت.

البته حافظه VRAM در کنار تعداد هسته‌های زیاد سرعت انتقال پردازش داده‌ها را تعیین می‌کنند.

8. سرعت حافظه یا پهنای باند

یکی دیگر از نکات مهم در انتخاب کارت گرافیک مناسب، سرعت حافظه است. همان‌طور که سرعت کلاک بیشتر برای حافظه مهم است، پهنای باند بیشتر هم می‌تواند به افزایش سرعت پردازش گرافیکی در یک کارت گرافیک کمک کند.

استاندارد حافظه کارت گرافیک بر اساس GDDR مشخص می‌شود، به عنوان مثال سرعت حافظه استاندارد GDDR6 نسبت به GDDR5 حدود 15% بیشتر است که به واسطه افزایش پهنای باند به وجود آمده است.

تشخیص سازگاری کارت گرافیک با مادربرد

کارت گرافیک هم مانند حافظه رم و سایر اجزا روی مادربرد سیستم نصب می‌شود. مهم‌ترین مسئله‌ای که هنگام خرید کارت گرافیک مناسب برای مادربرد باید در نظر داشت، نوع اسلات‌های اتصال، تعداد اسلات‌ها و تعداد پین‌های باس اتصال کارت گرافیک است.

بیشتر بخوانید : بررسی سازگاری مادربرد با کارت گرافیک در 5 قدم ساده

در صورتی که عرض باس یا همان تعداد پین‌ها برابر با عرض اسلات تعبیه شده روی مادربرد باشد و تعداد اسلات‌های کافی روی مادربرد در نظر گرفته شده باشد، تقریباً همه مدل‌های کارت گرافیک را می‌توان روی آن نصب کرد.

جمع‌بندی

در این مقاله به بررسی نکات مهم در انتخاب کارت گرافیک مناسب پرداختیم. برای خرید کارت گرافیک مناسب باید علاوه بر ساختار و ویژگی‌های داخلی خود کارت گرافیک، به قابلیت‌های سیستم هم توجه داشت.

نوع کاربری از کامپیوتر، نوع بازی‌ها و یا نرم‌افزارهایی که قرار است اجرا کنیم، رزولوشن مانیتور و سرعت رفرش آن، مهم‌ترین عواملی هستند که باید پیش از خرید کارت گرافیک بررسی کرد.

در نهایت به عنوان یک راهنمای خرید کارت گرافیک، باید قابلیت‌های داخلی آن را شناخت. سرعت کلاک، تعداد هسته، نوع کانکتورهای پاور و پورت‌های اتصال به مانیتور، در کنار پهنای باند حافظه مهم‌ترین فاکتورهایی هستند که باید در مورد آن‌ها تحقیق کرد.