نحوه ارتقاء کارت گرافیک کامپیوتر و لپ تاپ

کارت گرافیک در کنار حافظه رم و پردازنده، معمولاً جزو اجزای اصلی کامپیوتر است که به مرور برای اجرای نرم‌افزارها یا عملیات سنگین‌تر نیاز به به‌روزرسانی و ارتقاء دارد.

برای اجرای بازی‌های گرافیکی سنگین و یا عملیات رندرگیری نیاز به یک کارت گرافیک یا GPU با قابلیت‌های جدید دارید که در عین حال توسط پردازنده اصلی سیستم هم پشتیبانی شده و یا با سایر اجزا مثل حافظه رم و هارد دیسک سازگار باشد.

اما سوالی که مطرح می‌شود این است که چگونه کارت گرافیک کامپیوتر را ارتقاء دهیم؟ آیا تخصص و ابزار خاصی برای این کار نیاز است؟ برای ارتقاء کارت گرافیک کامپیوتر یا لپ تاپ چه فاکتورهایی را باید در نظر بگیریم؟

این سوالات در این مقاله پاسخ داده خواهند شد. اگر شما هم به دنبال خرید کارت گرافیک جدید و ارتقاء کامپیوتر یا لپ تاپ خود هستید، تا انتهای این آموزش با ما همراه باشید.

مسلماً هر چه دانش و تجربه بیشتری در زمینه کامپیوتر و سخت‌افزارهای آن کسب کنید، در تعویض کارت گرافیک و یا سایر سخت‌افزارهای کامپیوتر به مشکلات کمتری برخورد خواهید کرد.

چرا باید کارت گرافیک را ارتقاء داد؟

پاسخ به این سؤال بیشتر از آنکه به سخت‌افزارهای سیستم شما مربوط باشد به کاربرد و نرم‌افزارهایی مرتبط است که با کامپیوتر خود اجرا می‌کنید. در نهایت باید بدانید که عمر مفید کارت گرافیک بعد از چند سال به اتمام می‌رسد و باید به فکر کارت گرافیک جدید باشید.

ممکن است در حین اجرای یک برنامه خاص یا مثلاً هنگام تماشای فیلم در نتفلیکس کیفیت تصاویر دریافتی کم شود یا فریم‌ها به صورت تصادفی رد شوند. در این صورت هیجان تماشای یک فیلم با کیفیت تصویر عالی را از دست خواهید داد.

یا اینکه حین اجرای برنامه‌های رندرگیری، زمان زیادی برای رندرینگ صرف می‌شود و در نهایت وضوح و کیفیت تصویر خروجی مطلوب نیست. حتی ممکن است حین پردازش تصویر پیغام‌هایی مبنی‌ بر کند بودن پردازنده گرافیکی سیستم و یا پرشدن حافظه کارت گرافیک (VRAM) دریافت کنید.

در اولین اقدام برای تست عملکرد سیستم کامپیوتر خود می‌توانید ویدئوهای با کیفیت را به صورت آفلاین در کامپیوتر پخش کنید. اگر مشکل تاخیر تصویر حل شده، مشکل از ارتباط اینترنت شما است ولی در غیر این صورت احتمالاً زمان آن رسیده است که کارت گرافیک خود را ارتقاء دهید.

اما پیش از این کار باید مشکل کارت گرافیک قبلی خود را بررسی کرده و آن را تست کنید. به عبارت دیگر باید با روش‌های خاصی مطمئن شوید که ارتقاء کارت گرافیک کامپیوتر ضروری است.

گیمرها معمولاً به صورت حسی و بدون نیاز به تست‌های نرم‌افزاری متوجه کند شدن بازی و یا مشکلات موجود در نمایش بازی می‌شوند و دلیل این مسئله، وابستگی سرعت اجرا و کیفیت تصویر به کارت گرافیک در اجرای بازی‌های کامپیوتری است.

اما سایر افراد به کمک نرم‌افزارهای خاصی که برای تست عملکرد کارت گرافیک طراحی شده است، می‌توانند آن را چک کنند. در این نرم‌افزارها معیارهایی نظیر سرعت فریم، تعداد بیت پردازش شده در واحد زمان، زمان پاسخگویی و غیره بررسی می‌شود و در صورتی که کمتر از حد مشخصی باشد، عملکرد پردازنده گرافیکی ضعیف تشخیص داده می‌شود.

یکی از ابزارهای کارآمد برای تست کارت‌های گرافیک 3DMark نام دارد که نسخه دموی آن رایگان است در حالی که نسخه پیشرفته آن به صورت پولی قابل دریافت می‌باشد.

چگونه کارت گرافیک کامپیوتر را ارتقاء دهیم؟

اگر تا به حال یک کارت گرافیک را در کامپیوتر خود تعویض کرده باشید، می‌دانید که صرفاً توجه به بست‌ها و پیچ و مهره‌ها به تنهایی برای عدم بروز مشکل کافی نیست.

در ادامه مراحل لازم برای ارتقاء کارت گرافیک کامپیوتر را توضیح خواهیم داد.

مرحله 1: قابلیت‌ها و سازگاری سیستم خود را بررسی کنید

قبل از خرید یک کارت گرافیک جدید، باید بررسی کنید که سیستم شما با چه کارت گرافیکی و چه مشخصه‌هایی سازگاری دارد. اگر کامپیوتر شما دارای اسلات PCI-Express و منبع تغذیه مناسب باشد، احتمالاً می‌تواند اغلب مدل‌های کارت‌های گرافیک مدرن را اجرا کند.

ابتدا چک کنید که اسلات مناسب روی مادربرد کامپیوتر شما برای اتصال کارت گرافیک در نظر گرفته شده است. کارت‌های گرافیک امروزی همگی از استاندارد PCI-E برای اتصال به مادربرد کامپیوتر استفاده می‌کنند.

این اسلات استاندارد دسترسی پرسرعت به پردازنده و رم کامپیوتر را تضمین کرده و موقعیت آن روی برد اصلی، امکان دسترسی آسان به پشت کیس را فراهم می‌کند و به شما امکان می‌دهد یک یا چند نمایشگر را مستقیماً به خود کارت وصل کنید.

نکته دیگری که باید در نظر داشت این است که بسیاری از کارت‌های گرافیک با قدرت بالاتر عرض بیشتری دارند و فضای دو اسلات یا سه اسلات را اشغال می‌کنند. در واقع هر چه قدرت پردازش GPU بالاتر باشد، کارت گرافیک به سیستم خنک‌کننده بزرگ‌تری احتیاج دارد که در نتیجه عرض کارت گرافیک بیشتر خواهد شد.

بنابراین لازم است هنگام انتخاب کارت گرافیک مناسب، محدودیت‌های موجود در تعداد و عرض اسلات و حتی فضای اشغالی در کیس کامپیوتر خود را نیز در نظر بگیرید.

مسئله بعدی پشتیبانی پاور سیستم از کارت گرافیک است. کارت‌های گرافیک پیشرفته توان بیشتری را مصرف می‌کنند بنابراین تأمین توان باید توسط پاور کامپیوتر شما انجام شود. در صورتی که منبع تغذیه نتواند توان بیشتر مورد نیاز کارت گرافیک را تأمین کند، عملکرد آن دچار مشکل خواهد شد.

بیشتر بخوانید : بررسی سازگاری مادربرد با کارت گرافیک در 5 قدم ساده

مرحله 2: کارت گرافیک مناسب را انتخاب کنید

در این مرحله باید کارت گرافیک مناسب کاربرد خود را تعیین کنید. فاکتورهای مختلفی را باید در انتخاب کارت گرافیک مناسب مدنظر قرار دهید. اولین مسئله بودجه مورد نیاز برای تهیه کارت گرافیک متناسب با کاربرد شما است.

مسلماً صرف هزینه بیشتر به معنی تهیه یک کارت گرافیک قوی‌تر است که برای کاربردهای گرافیکی سنگین مثل گیمینگ یا رندرگیری مناسب می‌باشد. حافظه رم ویدئویی یا VRAM یکی از فاکتورهای مهم در انتخاب کارت گرافیک است که با عنوان حافظه کارت گرافیک هم شناخته می‌شود.

فاکتورهای دیگر نظیر باس، سرعت حافظه و سرعت هسته،ROP و TMU را هم باید در هنگام انتخاب کارت گرافیک یا پردازنده گرافیکی GPU مدنظر قرار دهید.

بیشتر بخوانید : راهنمای جامع: چگونه کارت گرافیک مناسب انتخاب کنیم؟

مرحله 3: کارت گرافیک را تعویض کنید

برای ارتقاء کارت گرافیک کامپیوتر، ابتدا باید کارت قدیمی را از مادربرد جدا کنید. برای این منظور ابتدا کامپیوتر خود را خاموش کرده و همه اتصالات آن را جدا کنید.

بهتر است از یک سیم اتصال به زمین برای اتصال شوک‌های الکتریکی و تخلیه بار الکتریکی سخت‌افزارهای کامپیوتر استفاده نمایید تا هنگام باز کردن کیس کامپیوتر به اجزای آن آسیبی وارد نشود.

سپس کیس کامپیوتر را به صورت خوابیده قرار داده و نور کافی برای انجام مراحل کار در محیط فراهم کنید. کیس کامپیوتر خود را باز کرده و کانکتورهای برق PCI-e را از کارت گرافیک موجود خود جدا نمایید.

سپس کارت گرافیک را از اسلات PCI-e جدا نمایید. دقت داشته باشید که بیشتر کارت‌های گرافیک برای امنیت بیشتر از پیچ برای اتصال به بدنه مادربرد استفاده می‌کنند که باید این پیچ‌ها را هم باز کنید. با این کار کارت گرافیک آزاد شده و با فشار دادن بست‌های نگه‌دارنده می‌توانید کارت گرافیک را از داخل اسلات خارج نمایید.

در مرحله بعد کارت گرافیک جدید را در اسلات مربوطه قرار داده و بست‌ها و پیچ‌های آن را محکم کنید. در نهایت هم با اتصال کانکتور PCI-e مراحل فعال‌سازی کارت گرافیک پایان می‌یابد. حالا می‌توانید کیس کامپیوتر را بسته و سیم‌ها و کابل‌های آن را متصل نمایید.

با روشن شدن کامپیوتر، کارت گرافیک جدید شما عمل خواهد کرد. معمولاً کارت‌های گرافیک جدید درایورهای مخصوص خود را دارند که می‌بایست از وب‌سایت رسمی سازنده آن دانلود کرده و نصب نمایید. دقت داشته باشید که پس از نصب درایورهای کارت گرافیک، سیستم را ری‌استارت کنید تا تغییرات اعمال گردد.

آیا امکان ارتقاء کارت گرافیک لپ تاپ وجود دارد؟

نحوه ارتقاء کارت گرافیک کامپیوتر را در بخش قبل بررسی کردیم. اما آیا ارتقاء کارت گرافیک لپ تاپ هم امکان‌پذیر است؟ پاسخ این سؤال کمی مأیوس‌کننده است و باید گفت در اغلب موارد ارتقاء کارت گرافیک در لپ تاپ‌ها امکان‌پذیر نیست.

در بیشتر مدل‌های لپ تاپ موجود در بازار، کارت گرافیک به صورت یکپارچه در مدار مادربرد تعبیه شده است و قطعه جداگانه‌ای نیست.

بنابراین تهیه یک لپ تاپ جدید با گرافیک بالاتر بهترین راهکار در این شرایط خواهد بود.

جمع‌بندی

یکی از سخت‌افزارهایی که با توسعه کاربردها و برنامه‌های کامپیوتری نیاز به تعویض دارد، کارت گرافیک است. ارتقاء کارت گرافیک کامپیوتر کار دشواری نیست و نیاز به تجهیزات خاصی ندارد. اما انتخاب یک کارت گرافیک مناسب که با سخت‌افزارهای دیگر کامپیوتر سازگار باشد فرآیند دقیقی است که باید به آن توجه داشت.

تعداد و عرض اسلات های مادربرد، عرض باس کارت گرافیک، فضای اشغالی توسط کارت گرافیک، سرعت حافظه ویدئویی، توان تغذیه مورد نیاز و غیره فاکتورهایی هستند که پیش از ارتقاء کارت گرافیک کامپیوتر باید بررسی شوند.