اورکلاک مادربرد در 8 گام؛ آموزش اورکلاک کردن مادربرد
مادربرد هر کامپیوتر به عنوان مهم‌ترین جزء ارتباط‌دهنده آن، با همه اجزای اصلی سیستم ارتباط برقرار می‌کند. اتصال همه سخت‌افزارهای مهم از جمله رم، پردازنده اصلی و کارت گرافیک روی مادربرد صورت می‌گیرد، بنابراین قابلیت‌ها و ویژگی‌های آن از جمله اورکلاک مادربرد می‌تواند در تعیین سرعت و قدرت پردازش یک کامپیوتر نقش اساسی داشته باشد.
اینکه مادربرد شما از چه رم و پردازنده‌ای پشتیبانی کند و تعداد رم‌ها و یا کارت‌های توسعه قابل‌نصب روی آن چند تا باشد، مشخصات اصلی مادربرد را تعیین می‌کنند. یکی از قابلیت‌های مهم در مادربردهای جدید، اورکلاک است که همانند هر سخت‌افزار دیگری، به معنی افزایش و بهبود عملکرد قطعه در مقایسه با تنظیمات اولیه کارخانه است.
شاید تصور کنید که اورکلاک کردن تنها مختص پردازنده یا GPU است در حالی که مادربرد هم از طریق افزایش سرعت باس front-side یا FSB قابل اورکلاک کردن است. اورکلاک کردن مادربرد هم مانند قطعات دیگر با ریسک‌هایی همراه است و باید پیش از این کار، یک سری فاکتورها را بررسی کنید.
در این مقاله قصد داریم در مورد روش اورکلاک Motherboard و نکات مرتبط با آن بحث کنیم. در صورتی که اخیراً قصد خرید مادربرد داشته‌اید و می‌خواهید بدانید مادربرد خود را چگونه اورکلاک کنید، پیشنهاد ما این است که تا پایان این مقاله با ما همراه باشید تا با روش کار آشنا شوید.
اورکلاک مادربرد چیست؟
اورکلاک فرآیندی است که یک قطعه کامپیوتری را فراتر از تنظیمات کارخانه به منظور افزایش عملکرد آن تنظیم می‌کند. اورکلاک معمولاً با افزایش سرعت باس (FSB) انجام می‌شود که به نوبه خود باعث افزایش سرعت پردازنده و حافظه می‌شود.
اورکلاک می‌تواند برای افزایش عملکرد کلی یک کامپیوتر مفید باشد، اما در صورت انجام نادرست می‌تواند منجر به بی‌ثباتی و تولید گرمای بیش از حد در قطعات آن گردد. سازندگان انواع مادربرد معمولاً ابزار یا تنظیماتی برای اورکلاک کردن سرعت FSB در تنظیمات بایوس خود قرار می‌دهند.
هنگام اورکلاک بُرد اصلی، مهم است که به تدریج سرعت FSB را افزایش دهید و در هر مرحله، سیستم را از نظر پایداری بررسی کنید. اگر سیستم ناپایدار شد، سرعت FSB را کاهش دهید تا دوباره پایدار شود.
در این مقاله، اطلاعاتی در مورد چگونگی تشخیص اینکه آیا مادربرد قادر به اورکلاک است یا خیر، ارائه خواهیم داد. همچنین چگونگی اورکلاک کردن مادربرد را توضیح داده و نکات و ریسک‌های مرتبط با آن را بیان خواهیم کرد.
نکاتی که پیش از اورکلاک بُرد اصلی باید بدانید
اورکلاک کردن مادربرد می‌تواند یک راه‌کار عالی برای افزایش عملکرد کامپیوتر باشد. با این حال، مهم است که این کار را با بررسی کافی و با دقت انجام دهید تا از هرگونه آسیبی به اجزای دیگر جلوگیری شود.
هنگام اورکلاک کردن مادربرد باید به چند نکته توجه کنید:
- شرایط گارانتی CPU و سایر قطعات کامپیوتر خود را بررسی کنید. اورکلاک کردن مادربرد معمولاً گارانتی قطعات را باطل می‌کند، بنابراین اگر جدیداً یک CPU خریداری کرده‌اید، احتمالاً با اورکلاک کردن، این قطعه از گارانتی خارج می‌شود. اما در مورد CPU های قدیمی‌تر، این مشکل وجود ندارد.
- کیفیت و عملکرد سیستم خنک‌کننده CPU را چک کنید. اگر قصد دارید CPU خود را اورکلاک کنید، به یک سیستم خنک‌کننده با کیفیت بالا نیاز دارید تا از داغ شدن بیش از حد آن جلوگیری شود.
- عملکرد منبع تغذیه یا همان پاور را ارزیابی کنید. برای اورکلاک کردن مادربرد و پایداری سیستم پس از این کار، یک پاور قوی نیاز است که توان مورد نیاز مادربرد را تأمین کند.
- پایداری حافظه رم را پیش از اورکلاک کردن مادربرد بررسی کنید. اورکلاک کردن بُرد اصلی گاهی اوقات می‌تواند منجر به بی‌ثباتی و ناپایداری انواع خاصی از حافظه رم شود. پیش از این کار، مشخصات حافظه رم سیستم خود را بررسی کنید.
- تنظیمات BIOS مادربرد را چک کنید. قبل از اورکلاک، تنظیمات BIOS مادربرد را مطالعه کرده و با جزئیات آن آشنا شوید.
بیشتر بخوانید : هر آنچه که باید در مورد اورکلاک پردازنده (CPU) بدانید
بررسی پشتیبانی مادربرد از اورکلاکینگ
روش‌های مختلفی وجود دارد که می‌توانید بررسی کنید که آیا مادربرد سیستمتان از اورکلاک کردن پشتیبانی می‌کند یا خیر. در واقع تفاوت چیپست‌های مادربرد، علت اصلی تفاوت در قابلیت‌های مادربردها می‌باشد و باید پیش از اورکلاکینگ آن، این قابلیت‌ها را بررسی کرد.
روش‌های موجود برای بررسی قابلیت اورکلاکینگ شامل موارد زیر است:
- از تنظیمات BIOS استفاده کنید. رایج‌ترین و ساده‌ترین راه برای بررسی پشتیبانی مادربرد از اورکلاک کردن، مراجعه به تنظیمات بایوس است. اگر مادربرد شما دارای تنظیمات بایوس برای اورکلاک است، به احتمال زیاد می‌توان آن را اورکلاک کرد.
- از نرم افزارهای مربوطه استفاده کنید. برخی از مادربردها دارای نرم‌افزارهای هستند که به شما این امکان را می‌دهد تا سرعت FSB را اورکلاک کنید. در صورتی که مادربرد شما با این نرم‌افزارها سازگار باشد و یا نرم‌افزار اختصاصی خود را داشته باشد، در این صورت از اورکلاک نیز پشتیبانی خواهد کرد.
- وب‌سایت سازنده مادربرد سیستم خود را بررسی کنید. اکثر سازندگان مادربرد در وب‌سایت خود ذکر می‌کنند که آیا مادربرد تولیدی آن‌ها قابلیت پشتیبانی از اورکلاک را دارد یا خیر. برای این منظور کافی است مدل و برند مادربرد را در اینترنت جستجو کرده و به وب‌سایت رسمی آن‌ها مراجعه کنید.
- دفترچه راهنمای مادربرد را بررسی کنید. دفترچه راهنمای مادربرد نیز معمولاً اطلاعاتی را در مورد پشتیبانی مادربرد از اورکلاکینگ ارائه می‌دهد.
مراحل اورکلاک کردن مادربرد
برای اورکلاک کردن مادربرد باید یک سری مراحل را انجام دهید. این مراحل برای کاهش ریسک آسیب به قطعات کامپیوتر بسیار مهم هستند و توصیه می‌شود آن‌ها را به ترتیب انجام دهید:
- بایوس خود را به‌روزرسانی کنید. این مرحله مهمی است و نباید از آن گذشت. نسخه‌های قدیمی BIOS می‌توانند باعث بی‌ثباتی و بروز گرمای بیش از حد قطعات در اثر اورکلاک کردن مادربرد شوند. با به‌روزرسانی نسخه بایوس مادربرد خود می‌توانید از بروز این مشکل جلوگیری کنید.
- سرعت FSB را با گام‌های کوچک افزایش دهید. سعی نکنید یک‌باره سرعت FSB را زیاد کنید. به صورت تدریجی این کار را انجام دهید تا زمانی که سیستم به حد ناپایداری برسد. برای این کار از برنامه‌های تست پایداری سیستم استفاده کنید.
- تست پایداری سیستم را دائماً انجام دهید. از یک برنامه تست پایداری سیستم بعد از هر مرحله افزایش سرعت FSB استفاده کنید. به کمک این برنامه‌ها، از بروز ناپایداری در سیستم در حین اورکلاک کردن مادربرد و یا گرم شدن بیش از حد قطعات، مطلع خواهید شد.
- سیستم خنک‌کننده CPU را تنظیم کنید. اگر مادربرد و قطعات به‌شدت داغ می‌شوند، ممکن است لازم باشد خنک‌کننده CPU خود را تنظیم کنید. با تنظیم سیستم خنک‌سازی مادربرد که معمولاً به کمک نرم‌افزار و یا به شکل دستی صورت می‌گیرد، می‌توانید دمای کار، سرعت فن و سایر فاکتورهای عملکرد این سیستم را تنظیم کنید. اگر اورکلاک کردن باعث داغ شدن پردازنده و یا سایر قطعات مادربرد می‌شود، دمای کار فن CPU را پایین‌تر تنظیم کنید.
- منبع تغذیه خود را تنظیم کنید. اگر سیستم شما بیش از حد داغ یا ناپایدار است، ممکن است لازم باشد منبع تغذیه خود را نیز تنظیم کنید. پاور کامپیوتر باید با اورکلاک کردن مادربرد، بتواند توان بیشتر مورد نیاز قطعات را تأمین کند. این در صورتی است که پاور دستگاه قابلیت تنظیم توان خروجی را داشته باشد. این کار معمولاً به صورت دستی با سوئیچ‌های تنظیم توان روی منبع تغذیه صورت می‌گیرد.
- ولتاژ کار CPU و یا رم را افزایش دهید. اگر سیستمتان پس از اورکلاک کردن هنوز ناپایدار است، ممکن است لازم باشد ولتاژ کار CPU یا حافظه رم را افزایش دهید. این کار باید بااحتیاط انجام شود زیرا ممکن است منجر به آسیب سخت‌افزاری شود.
- پس از پایان تنظیمات، سرعت FSB را تست کنید. در صورتی که اورکلاک بدون مشکل انجام شد، سرعت FSB را از طریق برنامه‌های مخصوص این کار و یا اجرای بازی‌های گرافیکی سنگین تست کنید. اگر مراحل کار را درست انجام داده باشید، سرعت بالاتری را تجربه خواهید کرد.
- از تنظیمات بایوس خود نسخه بک‌آپ تهیه کنید. هنگامی که به حالت اورکلاک پایدار رسیدید، توصیه می‌شود از تنظیمات BIOS خود نسخه بک‌آپ تهیه کرده تا در صورت نیاز بعداً از این نسخه برای تنظیم مجدد بایوس سیستم استفاده کنید.
بیشتر بخوانید : راهنمای جامع دانلود، نصب و آموزش Msi Afterburner
ریسک‌های اورکلاک مادربرد
اورکلاک کردن مادربرد برای همه سیستم‌ها مناسب نیست و مهم است که قبل از انجام آن، خطرات و مزایای آن را بدانید. خطرات اورکلاک بُرد اصلی شامل آسیب رساندن به اجزای کامپیوتر، بی‌اعتبار شدن گارانتی و کاهش طول عمر قطعات سیستم می‌شود.
در مقابل، مزایای اورکلاک کردن مادربرد عبارت‌اند از: افزایش عملکرد سیستم، بهبود سرعت سیستم در اجرای برنامه‌ها و بازی‌ها به خصوص در مورد مادربردهای گیمینگ.
اگر مطمئن نیستید که چگونه مادربرد خود را اورکلاک کنید، منابع زیادی به صورت آنلاین موجود است که می‌تواند به شما در این مورد کمک کند. فقط قبل از هرگونه تغییر در سیستم خود، حتماً در این باره تحقیق کنید.
اگر یک CPU پرقدرت را با یک مادربرد ضعیف و یا میان رده جفت کنید و سپس به اورکلاک کردن آن اقدام نمایید، ممکن است به مادربرد خود آسیب بزنید. بنابراین بررسی سازگاری مادربرد با سی پی یو پیش از اورکلاک کردن آن ضروری است.
منبع تغذیه با کیفیت و قوی هم برای پایداری اورکلاک مهم است. اورکلاک می‌تواند منجر به بی‌ثباتی و ناپایداری عملکرد سیستم شود، بنابراین تست پایداری در هر مرحله از کار مانع از بروز ناپایداری خواهد شد.
اورکلاک می‌تواند گارانتی مادربرد یا سایر قطعات اصلی آن را باطل کند، بنابراین قبل از هرگونه اقدام، حتماً با شرکت سازنده و یا مراکز فروش که گارانتی قطعات را ارائه کرده‌اند، مشورت کنید.
همچنین مهم است که سیستم خود را هنگام اورکلاک کردن مادربرد خنک نگه دارید. گرمای بیش از حد می‌تواند به قطعات شما آسیب رسانده و منجر به ناپایداری سیستم شود.
سعی کنید در یک محیط خنک و یا جریان هوای کافی در کیس کامپیوتر، اقدام به اورکلاک کردن مادربرد کنید. در صورت نیاز تنظیمات سیستم خنک‌کننده CPU و یا فن‌های مادربرد را هم تغییر دهید.
سخن پایانی
اگر قصد اورکلاک کردن مادربرد خود را دارید، پیش از هر کاری اطلاعات خود را در این مورد بالا ببرید. مادربرد Z690 یکی از جدیدترین مادربردهایی است که قابلیت اورکلاک دارد و مشاهده مخصات آن را به شما توصیه می‌کنیم.
حتماً از برنامه‌های تست پایداری سیستم در حین اورکلاک استفاده کنید و سرعت FSB را هم به صورت تدریجی افزایش دهید. در هر مرحله به کمک نرم‌افزار، پایداری سیستم را چک کنید. در صورت نیاز تنظیمات فن خنک‌کننده CPU، پاور کامپیوتر و فن‌های مادربرد را تغییر دهید تا آسیبی به قطعات مادربرد وارد نشود.
پس از پایان کار هم از تنظیمات بایوس مادربرد نسخه بک‌آپ تهیه کنید تا در آینده نیاز به تکرار مراحل اورکلاک نباشد. در مجموع باید گفت که اورکلاک کردن مادربرد همانند سایر قطعات کامپیوتر یک کار پر ریسک است و البته در صورت موفقیت، تجربه سرعت بالاتری را برای کاربر نتیجه می‌دهد.
ثبت ديدگاه