حافظه SSD به زبان ساده

برای شروع بیایید از ساده‌ترین چیزها شروع کنیم. حافظه SSD چیست؟ واژه SSD از عبارت Solid-State Drive گرفته شده است که در زبان فارسی به آن درایو حالت جامد هم گفته می‌شود.

این حافظه مانند فلش مموری‌های کوچکی‌ست که با ظرفیت‌های 4 تا 64 گیگابایت تولید می‌شوند اما تکنولوژی آنها پیشرفته‌تر است. در واقع تفاوت فلش مموری و SSD در فناوری مورد استفاده در آن‌هاست.

SSDها برخلاف حافظه‌های دیسک سخت یا HDD از قطعات متحرک سخت‌افزاری برای ذخیره اطلاعات استفاده نمی‌کنند.

به طور کلی، SSDها عملکرد بسیاری بهتری نسبت به HDDها دارند و از نظر طول عمر و سرعت انتقال اطلاعات، قابلیت‌های بهتری ارائه می‌دهند.

این روزها اکثر دستگاه‌های هوشمند مانند لپ‌تاپ، کامپیوتر، موبایل و تبلت از SSD برای ذخیره‌سازی اطلاعات استفاده می‌کنند. اما آنچه لازم است بدانید، انواع SSDهایی‌ست که روی دستگاه‌های مختلف نصب می‌شود.

شاید شما هم این سوال به ذهنتان خطور کرده باشد که تفاوت NVMe ، SATA M.2 در چیست؟‌ بنابراین آماده شوید تا شما را با انواع SSD آشنا کنیم.

انواع SSD از نظر شکل ظاهری و تکنولوژی

در این بخش انواع SSD از نظر شکل ظاهری و تکنولوژی را به شما معرفی می‌کنیم:

1. حافظه SATA SSD یا SSD 2.5

همین اول بگوییم که SATA هم نام یک پروتکل است و هم نام یک نوع کانکتور! بنابراین وقتی نام SATA‌ SSD را می‌شنوید می‌توانید به هر دو فکر کنید. اولین نسخه SATA‌ در سال 2000 توسعه داده شد و هنوز هم مورد استفاده قرار می‌گیرد.

حافظه‌های اس اس دی SATA جزو رایج‌ترین SSDهای موجود در بازار هستند چون هم عملکرد مناسبی ارائه می‌دهند و هم می‌توانند از پورت‌های SATA موجود روی مادربرد استفاده کنند. هارد دیسک‌های قدیمی هم از کابل‌های SATA برای اتصال به مادربرد استفاده می‌کردند.

اکثر SSDهای SATA‌ دارای فرم فاکتور 2.5 اینچ هستند. تقریباُ تمام مادربردهای کامپیوترهایی که در بازار وجود دارد، چندین پورت SATA دارند و به همین دلیل به راحتی می‌توانید حافظه‌های SSD از نوع SATA‌ را به کامپیوتر اضافه کنید.

این حافظه‌ها از طریق کابل SATA به مادربرد متصل شده و با یک کابل دیگر به پاور متصل می‌شوند تا برق خود را تامین کنند.

سرعت SSD SATA به نوع سازنده و کیفیت ساخت آن بستگی دارد. با این حال، اکثر این SSDها سرعت خواندن در حدود 500 مگابایت بر ثانیه و سرعت نوشتن 300 مگابایت بر ثانیه دارند.

مزایای SSD SATA

• سرعت بالا
• مقاومت در برابر ضربه و لرزش
• مصرف انرژی کم
• بی‌صدا بودن
• اندازه کوچک و ظرفیت بالا
• عمر مفید بالا
• عدم تولید گرمای زیاد

معایب SSD SATA

• قیمت بالا
• محدودیت در ظرفیت
• نیاز به مراقبت و مدیریت بیشتر
• محدودیت در تطابق با رابط‌های جدید
• عمر محدود برای نوع‌های خاص SSD

2. حافظه SSD M.2

نوع دیگری از حافظه SSD، حافظه M.2 است. این نوع حافظه از نظر ظاهری ابعاد کوچک‌تری دارد و برای ارتباط با پورت M.2 مادربرد طراحی شده است.

برخلاف حافظه SATA، حافظه M.2 نیازی به کابل ندارد و به راحتی می‌توانید آن را در اسلات مخصوص M.2 روی مادربرد قرار داده و با یک پیچ در جای خود ثابت نگه دارید. این نوع حافظه برای تامین برق نیازی به کابل مجزا ندارد.

حافظه SSD M.2 کوچک‌ترین SSDهای موجود در بازار هستند و عملکرد فوق‌العاده‌ای ارائه می‌دهند. تنها نکته منفی درباره حافظه M.2 این است که مادربرد شما باید حتما اسلات مخصوص آن را داشته باشد.

مادربردهای قدیمی اسلات M.2 ندارد و به همین دلیل نمی‌توان از این حافظه برای آن کامپیوترها استفاده کرد. البته باید به این نکته هم توجه داشته باشید که SSDهای M.2 که از پروتکل ارتباطی SATA استفاده می‌کنند، این روزها اصلاً توصیه نمی‌شوند.

قبلا درباره عدم شناسایی SSD M.2 صحبت کرده‌ایم که توصیه می‌کنیم آن را از دست ندهید.

به دلیل معرفی SSDهای نوع NVMe که سرعت بالاتری دارند، این روزها SSDهای نوع M.2 ساتا طرفداران کمتری دارند.

مزایای SSD M.2

• سرعت بالا
• اندازه کوچک و ظرفیت بالا
• مصرف انرژی کم
• عدم تولید صدا و لرزش
• نداشتن قطعات مکانیکی
• مقاومت در برابر شوک و لرزش

معایب SSD M.2

• قیمت بالا
• تولید گرمای زیاد
• نیاز به مادربورد سازگار
• عدم تطابق با رابط‌های قدیمی‌تر
• عمر مفید محدود

3. حافظه SSD NVMe

حافظه NVMe مخفف عبارت Non-Volatile Memory Express و پروتکلی برای نوع بخصوصی از حافظه SSD است. NVMe یک فرم فاکتور یا رابط نیست و صرفاً به دلیل فناوری بخصوصی که در آن وجود دارد، معروف شده است.

این فناوری برای ارتباط مستقیم با CPU کامپیوتر طراحی شده و می‌تواند محدودیت‌های روی مادربرد را دور بزند تا سرعت بالاتری برای انتقال داده‌ها در اختیار کاربران قرار دهد. حافظه‌های SSD NVMe از همان رابط پرسرعتی که کارت گرافیک دارد برای اتصال به مادربرد استفاده می‌کند.

به زبان ساده‌تر، وقتی واژه NVMe را قبل از SSD می‌بینید، به این معنی‌ست که SSD با فناوری NVMe سازگاری دارد. تا این لحظه، حافظه‌های SSD‌ از نوع NVMe سریع‌ترین حافظه‌های موجود در بازار هستند.

این نوع حافظه SSD می‌تواند به سرعت‌های باورنکردنی 7000 مگابیت بر ثانیه هم دس پیدا کند. برای رسیدن به حداکثر عملکرد، این حافظه باید روی مادربردی نصب شود که از PCIe 4.0 یا بالاتر استفاده می‌کند.

4. حافظه PCI Express SSD

حافظه PCIe SSD یکی دیگر از انواع SSD است. PCIe SSD به یک نوع درایو حالت جامد اشاره دارد که با استفاده از رابط PCIe به مادربرد متصل است.

حافظه PCIe SSD به روشی جدیدی برای افزایش سرعت SSD به سرورها و دستگاه‌های ذخیره‌سازی تبدیل شده است.

PCI Express که به طور رسمی PCIe یا PCI-e خوانده می‌شود، مخفف Peripheral Component Interconnect Express است. PCIe به عنوان یک استاندارد گذرگاه توسعه سریع کامپیوتر می‌تواند جایگزین استانداردهای قدیمی‌تر PCI، PCI-X و گذرگاه AGP شود.

علاوه بر این، PCIe یک رابط مادربرد معمولی برای کارت های گرافیک کامپیوتر، هارد دیسک، SSD، Wi-Fi و اتصال سخت افزاری اترنت است.

بیشتر بخوانید : مقایسه انواع فناوری‌های SSD (از SATA گرفته تا PCIe)

5. حافظه SSD U.2

نوع آخر حافظه SSD حافظه U.2 است که شباهت زیادی به درایو 2.5 اینچی SATA دارد البته کمی ضخیم‌تر است. این حافظه از یک کانکتور متفاوت استفاده می‌کند و داده‌ها را از طریق رابط PCIe ارسال می‌کند.

این فناوری بیشتر برای محیط‌های بزرگ و سرورها که به حافظه با ظرفیت بالا نیاز دارند استفاده می‌شود و کاربردهای سازمانی و صنعتی دارد.

تفاوت NVMe و SATA M.2 چیست؟

تفاوت اصلی NVMe و SATA M.2، در رابط و سرعت عملکرد آنهاست. در ادامه به تفاوت‌های اصلی بین این دو نوع از SSD M.2 پرداخته خواهد شد:

1. رابط

• SATA M.2: این نوع SSD M.2 از رابط SATA III استفاده می‌کند که برای اتصال به مادربورد به کابل‌های SATA نیاز دارد. این رابط قدیمی‌تر است و سرعت انتقال داده‌ها آن محدود به حدود 6 گیگابیت بر ثانیه (Gbps) می‌شود.
• NVMe M.2: این نوع SSD M.2 از رابط NVMe استفاده می‌کند که به صورت مستقیم به اسلات M.2 متصل می‌شود و از کابل SATA مستقل است. NVMe باعث افزایش قابل توجهی در سرعت انتقال داده‌ها می‌شود و معمولاً سرعت‌های بیشتری را ارائه می‌دهد.

2. سرعت

• SATA M.2: به علت محدودیت رابط SATA III، سرعت SSD M.2 SATA نسبت به SSD M.2 NVMe کمتر است. سرعت انتقال داده‌ها در حدود 550 تا 600 مگابایت بر ثانیه (MBps) برای SSD M.2 SATA معمولی است.
• NVMe M.2: حافظه NVMe M.2 به دلیل استفاده از رابط NVMe و تکنولوژی جدیدتر NAND Flash Memory، سرعت خواندن و نوشتن بسیار بالایی دارد. SSD M.2 NVMe می‌تواند سرعت‌های بالغ بر 3000 مگابایت بر ثانیه (3 GBps) یا حتی بیشتر را ارائه دهد، که نسبت به SSD M.2 SATA قابل توجه است.

3. قیمت

• SATA M.2: حافظه SSD M.2 SATA معمولاً ارزان‌تر از SSD M.2 NVMe است و برای افرادی که به دنبال یک ارتقاء از HDD به SSD هستند و نیاز به سرعت عالی ندارند، گزینه مناسبی محسوب می‌شود.
• NVMe M.2: حافظه SSD M.2 NVMe به علت سرعت بالاتر و عملکرد بهتر، معمولاً گران‌تر از SSD M.2 SATA هستند. این نوع SSD معمولاً برای کاربرانی که به دنبال عملکرد بالا در برنامه‌های مورد نیاز هستند، مناسب است.

4. کاربردها

• SATA M.2: حافظه SSD M.2 SATA برای کاربرانی مناسب است که به دنبال بهبود عملکرد نسبی سیستم خود هستند اما نیاز به سرعت بسیار بالا ندارند. این نوع SSD برای استفاده در لپتاپ‌ها نیز مناسب است.
• NVMe M.2: حافظه SSD M.2 NVMe برای کاربرانی مناسب است که به سرعت بالا و عملکرد عالی برای برنامه‌ها و وظایفی مانند ویرایش ویدیو و بازی‌ نیاز دارند. این نوع SSD معمولاً برای کاربران سیستم‌های با قابلیت‌های بالا توصیه می‌شود.

سخن پایانی

در این مقاله با انواع حافظه SSD‌ آشنا شدیم و همچنین تفاوت NVMe ، SATA M.2 و سایر انواع SSD را بیان کردیم. برخی از انواع SSDها برای کاربران معمولی مناسب هستند و برخی دیگر برای کاربران حرفه‌ای و برخی هم برای سرورها و مکان‌های صنعتی و تجاری.

شما هم می‌توانید نظرات، سوالات و پیشنهادات خود درباره انواع SSD را در بخش دیدگاه‌ها با ما در میان بگذارید.