IPv6 چیست و چرا هنوز فراگیر نشده است؟
قبل از هرچیزی اول باید بدانیم IPv6 چیست. پروتکل IPv6 سیستم آدرس‌دهی بر اساس پروتکل اینترنتی است (IP) که از سال 1998 به‌منظور جبران کمبود IPv4 پایه‌گذاری شده است. باوجود کارایی بالا و داشتن مزیت‌های امنیتی نسبت به اینترنت پروتکل نسخه 4 ، اما سیر رشد آرامی را داراست.
به‌طورکلی ، کمبود IP از حالت بحرانی خارج‌شده است، چراکه مهاجرت از IPv4 به IPv6، هرچند به آهستگی ؛ اما در حال وقوع است. قبل از آشنایی بیشتر با IPv6 و اینکه با IPv6 به کجا خواهیم رسید، بیایید به‌روزهای اولیه‌ی آدرس‌دهی اینترنتی برگردیم .
IPv6 چیست و چرا مهم است؟
برای اینکه بدانید IPv6 چیست باید به زمان ابداع آن برگردیم. IPv6 آخرین نسخه از پروتکل اینترنتی است. این پروتکل طراحی‌شده است تا از آن برای ایجاد ارتباط بین سیستم‌های متصل‌به‌هم برای ارسال بسته‌ها تحت شبکه و شناسایی دستگاه‌ها استفاده شود. هر دستگاهی که از اینترنت استفاده می‌کند، به‌وسیله‌ی IP شناسایی می‌شود. همان‌گونه که برای ارسال نامه نیاز به اسم خیابان و کد پستی آن فرد دارید، در اینترنت برای ارسال بسته به IP آن دستگاه نیاز داریم.
اینترنت پروتکل نسخه 4 از آدرس‌دهی 32 بیتی بهره می‌برد، بدین‌وسیله 4.3 میلیارد IP منحصربه‌فرد ایجاد می‌شد که به نظر کافی می‌رسید. اما با رشد روزافزون استفاده از تبلتها ،لپ‌تاپ‌های شخصی ،گوشی‌های هوشمند و دستگاه‌های قابل اتصال به اینترنت، به نظر می‌رسد که جهان نیاز به تعداد بیشتری IP دارد.
خوشبختانه 20 سال قبل نیروی کار مهندسی اینترنت (IETF) این نیاز را شناسایی و پیش‌بینی کردند. در سال 1998 آن‌ها IPv6را ایجاد کردند. IPv6 توانایی ایجاد 340 تریلیون تریلیون (آندسیلیون!) IP منحصربه‌فرد را دارد (به بیانی دیگر 2 به توان 128 عدد IP ). این یعنی حدود ۷۹۲۲۸۱۶۲۵۱۴۲۶۴۳۳۷۵۹۳۵۴ برابر بیشتر از آی پی آدرس نسخه ۴ می‌تواند آدرس داشته باشد! IPv4 از چهار گروه یک تا سه‌رقمی تشکیل می‌شد، اما IPv6 یک آدرس اینترنتی ۱۲۸ بیتی است (شامل ۸ بخش ۱۶ بیتی) که به‌صورت هگزادسیمال (دستگاه اعداد مبنای ۱۶) نوشته می‌شود و اجزای آن با استفاده از کالِن (:) از هم منفک می‌شوند.
مزایای استفاده از IPv6 چیست ؟
سازمان IETF در زمان طراحی IPv6، بهبود این پروتکل را نسبت به IPv6 مدنظر قرار داده است. پروتکل IPv6 می‌تواند در ارسال بسته‌ها، کارایی بیشتر، بهبود عملکرد و افزایش امنیت را تضمین کند. IPv6 موجب کاهش سایز جدول مسیریابی (Routing Table) ارایه دهندگان خدمات اینترنت (ISP) از طریق ایجاد سلسه مراتب بیشتر، می‌شود.
NAT و IPv6
تاخیر در پذیرش و استفاده از IPv6 تا حدی نتیجه استفاده فراگیر از NAT است. چراکه استفاده از NAT نیاز به تعداد بالای آی پی Public را از بین می‌برد. در زمان استفاده از IPv4 و مشکل کمبود آی پی NAT) Netwrok Address Translate) برای برطرف کردن این مشکل ارایه شد. در شبکه‌های محلی از Private IP استفاده می‌شود و برای سازمان تعداد محدودی IP معتبر (Public) برای اتصال به اینترنت گرفته می‌شود. با استفاده از سرویس NAT می‌توان IPهای Private را به IP های Public تبدیل کرد. بدین ترتیب یک کامپیوتر سازمانی، می‌تواند بسته‌های اطلاعاتی را به بیرون از شبکه شرکت، ارسال و یا دریافت نماید.
بدون NAT شرکت‌ها و سازمان‌های بزرگ با هزاران یا ده‌ها هزار کامپیوتر، در صورت نیاز به برقراری ارتباط با دنیای بیرون از سازمان و یا اتصال به اینترنت، نیاز به تعداد زیادی Public IP دارند. باید توجه داشت که تعداد آی‌پی‌های Public محدود و نیازمند جیره‌بندی است. برای حل این مشکل، هزاران کامپیوتر که دارای آی پی Private هستند،می‌توانند توسط یک دستگاه NAT، مانند روتر یا فایروال به اینترنت دسترسی داشته باشند.
هنگامی‌که یک کامپیوتر شرکتی با یک آی پی Private یک بسته را به یک آی پی Public خارج از شبکه شرکتی می‌فرستد، بسته ابتدا به دستگاه NAT منتقل می‌شود. NAT آدرس فرستنده و گیرنده بسته را در یک جدول می‌نویسد.NAT آدرس فرستنده بسته را به آدرس Public که روی دستگاهNAT تنظیم‌شده است تغییر می‌دهد و آن را به مقصد خارجی ارسال می‌کند. هنگامی‌که یک بسته پاسخ داده می‌شود، NAT آدرس مقصد را به آی پی Private رایانه‌ای که ارتباط را آغاز کرده است، ترجمه می‌کند. بدین ترتیب می‌توان یک آی پی Public را به ازای چندین آی پی Private استفاده نمود.
چه کسانی در حال استفاده از IPv6 هستند؟
اپراتورهای تلفن همراه و ارایه دهندگان خدمات اینترنت (ISP) ها اولین گروه‌هایی بودند که از IPv6 استفاده کردند، در این راه اپراتورهای تلفن همراه پیشرو بودند. به‌عنوان‌مثال 90درصد ترافیک شبکه شرکت T-Mobile در ایالات‌متحده و بیش از 82.25درصد از ترافیک شرکت Verizon Wireless بر روی پروتکل IPv6 در حال ردوبدل شدن است. شرکت‌های Comcast و AT&T به ترتیب 65و 63 درصد شبکه‌های خود را مبتنی بر IPv6 راه‌اندازی کرده‌اند. ( بر اساس اطلاعات industry group World Ipv6 Launch)
وب‌سایت‌های بزرگ و اصلی کم‌کم از این قابلیت پشتیبانی می‌کنند. امروز حدود 30 درصد از 1000 سایت برتر Alexa از طریق IPv6 قابل‌دستیابی هستند.
طبق گزارش انجمن اینترنتی State of IPv6 Deployment 2017 کمتر از یک‌چهارم شرکت‌های در حال تأسیس شبکه‌های خود را مبتنی بر پروتکل IPv6 طراحی و پیاده‌سازی می‌کنند. علاوه بر این به علت عدم سازگاری برخی از نرم‌افزارها با IPv6 استفاده از این پروتکل به تعویق افتاده است. به‌عنوان‌مثال بر اساس یک گزارش در ژانویه 2017 وجود یک اشکال در ویندوز 10،” تلاش مایکروسافت برای راه‌اندازی یک شبکه IPv6 در دفتر سیاتل را با مشکل مواجه کرد”.
چه زمانی استقبال از IPv6 افزایش خواهد یافت؟
به گفته Internet Society قیمت IPv4 در سال 2018 افزایش خواهد داشت، بعدازآن با گسترش 50درصدی IPv6 قیمت‌ها کاهش خواهد یافت. بر اساس آمار گوگل امروزه IPv6 به‌صورت متوسط برای حدود 20 الی 22 درصد کاربران در جهان در دسترس است درحالی‌که این آمار در ایالت متحده به 32 درصد می‌رسد.
همان‌طور که به‌صورت روزافزون قیمت IPv6 با کاهش مواجه می‌شود، Internet Society پیشنهاد می‌کند که شرکت‌ها آدرس‌های IPv4 خود را یکجا و باقیمت کمتر به فروش برسانند تا بتوانند روی گسترش IPv6 سرمایه‌گذاری کنند. موسسه فناوری ماساچوست این کار را عملی کرده است. طبق یادداشتی که در GitHub منتشرشده است، این دانشگاه تعداد 8 میلیون IPv4 را مازاد بر نیاز خود در حال و آینده اعلام کرده است. قابل‌ذکر است که این موسسه هم‌اکنون بیش از 20 نونیلیون IPv6 در اختیار دارد!!! ( نونیلیون= 1 با 30 عدد صفر در جلوی آن !!) علاوه بر این با گسترش بیشتر IPv6شرکت‌ها برای استفاده از خدمات IPv4 مبلغ بیشتری را باید هزینه نمایند، درحالی‌که استفاده از سرویس‌های IPv6 رایگان است.
IPv4 چه زمانی کنار گذاشته خواهد شد؟
به‌طورکلی در سال‌های 2011-2018 دنیا با کمبود IPv4 مواجه خواهد شد – البته هیچ‌وقت IPv4 ها به پایان نمی‌رسند چراکه هنوز IP هایی برای فروش و یا استفاده مجدد وجود دارند-و آدرس‌های باقیمانده برای مهاجرت به IPv6 مورداستفاده قرار خواهد گرفت. هیچ تاریخ رسمی برای پایان استفاده از IPv4 اعلام‌نشده است، بنابراین جایی برای نگرانی وجود ندارد. با گسترش بیشتر IPv6 سایت‌های بیشتری از IPv6 پشتیبانی می‌کنند و کاربران بیشتری تجهیزات خود را برای استفاده از IPv6 ارتقا می‌دهند. جهان به‌آرامی از IPv4 دور می‌شود.
ثبت ديدگاه