انواع پورت‌های SSD روی مادربردها

وقتی صحبت از هارد و SSD می‌شود، فرم فاکتور یا شکل ظاهری، ظرفیت، سرعت و رابط آن بسیار اهمیت پیدا می‌کند. این موضوع به ویژه برای کسانی که قصد دارند حافظه کامپیوتر یا لپ‌تاپ خود را افزایش دهند، از درجه اهمیت بالایی برخوردار است.

هنوز خیلی از کاربران به دنبال پورت SSD مادربرد هستند یا اسلات SSD مادربرد خود را نمی‌شناسند و نمی‌دانند برای کدام اسلات مادربرد باید چه نوع حافظه‌ای تهیه کنند. مادربردها با توجه به نسل و نوع خود، از اسلات‌های حافظه مختلفی برخوردارند.

در این مقاله به انواع پورت SSD مادربرد اشاره کرده و کاربرد و ویژگی‌های هرکدام از آنها را معرفی می‌کنیم. همراه ما باشید.

انواع پورت SSD مادربرد

حافظه SSD‌ به دلیل استفاده از تکنولوژی فلش برای ذخیره اطلاعات، سرعت بالاتری برای خواندن و نوشتن اطلاعات در اختیار کاربران قرار می‌دهد.

برای رسیدن به این سرعت، SSD باید روی اسلات‌های مخصوصی از مادربرد نصب شود. قبلا درباره اسلات‌های مادربرد صحبت کرده بودیم که توصیه می‌کنیم مطالعه کنید.

در ادامه سه مدل از معروف‌ترین اسلات SSD مادربرد را به شما معرفی می‌کنیم:

1. پورت SATA

اسلات هارد مادربرد

SATA، مخفف Serial Advanced Technology Attachment، قدیمی‌ترین و مقرون به صرفه‌ترین رابط SSD در مقایسه با دو نوع رابط دیگر است.

به عنوان یک پورت کامپیوتری، وظیفه اصلی رابط SATA، انتقال داده‌ها بین مادربرد و دستگاه‌های ذخیره‌سازی مانند هارد دیسک یا SSD از طریق کابل سریال پرسرعت است؛ بنابراین توانایی جایگزینی اجزای سیستم بدون خاموش کردن سیستم را دارد.

پورت SATA برخلاف نسخه قدیمی‌تر خود یعنی PATA سرعت خوبی دارد و می‌تواند سرعتی معادل 6 گیگابیت بر ثانیه و توان عملیاتی 600 مگابایت بر ثانیه را برای ذخیره اطلاعات در اختیار کاربران قرار دهد.

با این حال، SATA یک رابط نیمه دوطرفه است، به این معنی که فقط می تواند از یک کانال یا جهت برای انتقال داده استفاده کند و نمی‌تواند عملکردهای خواندن و نوشتن را به طور همزمان انجام دهد.

این موضوع ممکن است منجر به تاخیر در عملکرد شبکه شود. علاوه بر این، SATA همچنین نسبت به رابط های SAS و NVMe قابلیت‌های کمتری برای بازیابی و گزارش خطا دارد.

بیشتر بخوانید : SATA در مقابل NVMe؛ مقایسه دو تکنولوژی رایج در ذخیره سازی

مزایای پورت SATA

  • راحتی در نصب
  • سرعت بالا
  • قابلیت سازگاری
  • مناسب برای کاربران خانگی
  • قیمت کمتر

معایب پورت SATA

  • محدودیت تعداد پورت
  • محدودیت در توان پهنای باند
  • ناتوان در پشتیبانی از SSDهای جدید

2. پورت SAS

پورت حافظه مادربرد

SAS یا Serial Attached SCSI نسل جدیدی از فناوری SCSI است. مانند رابط SATA، رابط SAS هم از فناوری سریال برای انتقال سریع‌تر داده‌ها استفاده می‌کند.

رابط SAS برخلاف SATA یک رابط دوطرفه محسوب می‌شود و می‌تواند به طور همزمان کارهای مربوط به خواندن و نوشتن اطلاعات را انجام دهد و داده‌ها را به صورت دو جهته و با سرعت تا 12 گیگابیت بر ثانیه منتقل کند.

رابط SAS به طور کلی با رابط SATA سازگاری دارد. در واقع کاربران می‌توانند رابط‌های SAS‌ را با استفاده از تبدیل‌های خاصی به پورت‌های SATA متصل کرده و استفاده کنند. اما معمولاً رابط SAS نسبت به SATA توان عملیاتی بیشتری دارد و از ظرفیت‌های بالاتری پشتیبانی می‌کند.

مزایای پورت SAS

  • سرعت بالا تا 12 گیگابیت بر ثانیه
  • پشتیبانی از دستگاه‌های متعدد
  • امکان خواندن و نوشتن همزمان داده‌ها

معایب پورت SAS

  • قیمت بالا
  • پیچیدگی نصب و راه‌اندازی
  • محدودیت در ظرفیت
  • مصرف برق بالا

3. پورت NVMe

پورت هارد مادربرد

پورت NVMe که مخفف عبارت Non-Volatile Memory Express بوده نوعی رابط SSD محسوب می شود که به یک اسلات PCIe روی مادربرد متصل می‌شود.

پورت NVMe نسبت به دو نوع پورت قبلی، جدیدتر بوده و به نوعی، پیشرفت خاصی در زمینه تولید اسلات‌های مخصوص SSD روی مادربرد به شمار می‌رود.

پورت NVMe مانند رابط SAS دارای قابلیت Full-Duplex بوده و می‌تواند به طور همزمان داده‌ها را خواندن و بنویسد. ولی از نظر قدرت انتقال داده‌ها بسیار فراتر از SAS عمل می‌کند و سرعت رابط آن تا 32 گیگابیت بر ثانیه و توان عملیاتی 3.9 گیگابایت بر ثانیه می‌رسد.

این رابط که مستقیماً بین درایورهای دستگاه و PCIe قرار دارد، می‌تواند امنیت و سرعت بالایی را در اختیار کاربران قرار داده و کمترین تاخیر در سرعت خواندن و نوشتن SSD را ایجاد کند.

جالب است بدانید که پورت NVMe در مقایسه با SAS تا 4 برابر سریع‌تر عملیات خواندن و نوشتن را انجام دهد.

در سال‌های اخیر، رابط‌های NVMe به عنوان پورت SSD مادربرد به طور فزاینده‌ای استفاده شده و نسخه جایگزین برای پورت‌های SATA به شمار می‌روند.

مزایای پورت NVMe

  • سرعت بالا تا 32 گیگابیت بر ثانیه
  • عملکرد فوق‌العاده برای SSD
  • تاخیر کمتر
  • پشتیبانی از پردازش همزمان
  • دارای حالت ذخیره‌سازی داده‌ها به صورت موازی

معایب پورت NVMe

  • قیمت بالا
  • سازگاری محدود
  • تولید گرمای زیاد
بیشتر بخوانید : مقایسه انواع فناوری‌های SSD (از SATA گرفته تا PCIe)

تفاوت انواع پورت SSD‌ مادربرد

سه مدل پورتی که تاکنون معرفی کردیم از چند نظر ظاهری و سخت‌افزاری با هم فرق دارند. به عنوان مثال پورت NVMe از پروتکل رابط NVMe برای اتصال به مادربرد استفاده می‌کند؛ این در حالی‌ست که رابط‌های SATA و SAS از پروتکل رابط AHCI‌ استفاده می‌کنند.

علاوه بر این رابط NVMe فقط روی پورت PCIe نصب می‌شود ولی رابط SAS را می‌توان برای پورت‌های SATA express و PCI-E و M.2 و U.2 و mSATA و IDE استفاده کرد. همچنین رابط SATA برای پورت‌های مادربرد U.2 و SATA و M.2 مناسب است.

نوع پورت

SATA SAS

NVMe

توان عملیاتی

600MB/s 1.2Gb/s

3.9GB/s

سرعت 

6Gb/s 12Gb/s

32Gb/s

رابط‌های NVMe بهترین مقیاس‌پذیری و کارایی را در بین سه نوع پورت SSD مادربرد دارند. از آنجایی که NVMe از اسلات‌های PCIe استفاده می‌کند، می‌تواند تا 25 برابر حجم داده بیشتری را در مقایسه با SATA انتقال دهد!

مقیاس پذیری رابط SATA به طور قابل توجهی کمتر از سایر رابط‌های ذخیره‌سازی است. با توجه به امکانات محدود این پورت، سرعت انتقال داده آن هم محدود بوده و این موضوع بر عملکرد درایو تأثیر می‌گذارد. با این حال رابط های SAS مقیاس پذیری بیشتری را ارائه می‌دهند و از لحاظ نظری تا 16384 دستگاه را پشتیبانی می‌کنند.

اگر از نظر تاخیر انتقال داده‌ها این سه پورت را با هم مقایسه کنیم، پورت NVMe بهترین گزینه خواهد بود. پورت SAS از فناوری full-duplex استفاده می‌کند و این پورت هم مانند NVMe تاخیر کمی دارد. اما پورت‌های SATA‌ به دلیل یک طرفه بودن، تاخیرهای بالایی به همراه دارند.

سخن پایانی

در این مقاله با انواع پورت SSD مادربرد و ویژگی‌های آن‌ها آشنا شدیم. پورت‌های SATA و SAS و NVMe سه مورد از پرکاربردترین پورت‌های مخصوص SSD و هارد روی مادربرد هستند که هر کدام قابلیت‌های مخصوص به خود را دارند.

شما هم می‌توانید تجربیات خود در زمینه استفاده از هرکدام از این پورت‌ها را با ما در میان بگذارید.