بسیاری از گجت ها و ابزار های همراه پیشرفته امروزی از قابلیت ضد آب بودن و امتیاز IP برخوردارند؛ اما این قضیه این پرسش را در ذهن ما برمی‌انگیزد که منظورشان از کلمه ضد آب یا مقاوم در برابر نفوذ آب چیست؟ چه فاکتوری باعث می‌شود یک دستگاه مقاوم شود؟

با گذر زمان نکاتی که مربوط به مقاومت دستگاه می‌شود باعث به وجود آمدن استانداردی برای این قضیه شده است. در این زمینه گاهی موضوعات مربوط از دیدرس مخاطبین فراتر هم می‌رود. امتیاز IP نشان‌دهنده مقاومت دستگاه در برابر آب، گردوخاک و سایر ذرات است و این در حالی است که استاندارد جنگی به یکپارچگی ساختاری اشاره می‎کند. ممکن است بعضی از این توضیحات از سایر موارد کمتر دقیق و تخصصی باشد اما در کل تمامی این نکات به ما می‌فهماند که چگونه یک گجت در برابر موارد اشاره‌شده مقاوم است.

در اینجا به‌تمامی نکات در ارتباط با امتیاز IP و MIL-STD اشاره‌شده است.

توضیحاتی درباره امتیاز مقاومت یک دستگاه

مقاومت یک کلمه صرفاً تبلیغاتی و بی‌معنی مثل مقاوم در برابر آب و گردوغبار است. این کلمه روی کاغذ و در توضیح مشخصات دستگاه برای همه جذابیت دارد اما آن‌چنان توضیحی درباره این ویژگی در خود ندارد. یک دستگاه مقاوم در برابر آب ممکن است داخل آب بیافتد و مثل نمونه‌ای که در برابر آب مقاوم نیست عمل کند.

اما مدرک و گواهی چیز دیگری است. وقتی گجتی دارای امتیاز تائید شده است این بدین معناست که تست‌های مختلف را در شرایط حساس مانند فرورفتن در آب، در معرض گرمای شدید قرارگرفته و برخوردهای جدی را پشت سر گذاشته و با توجه به این موارد امتیاز گرفته است.

سازندگان تجهیزات ذخیره‌سازی، تلفن‌های همراه، تبلت و پی‌سی مقاومت دستگاه را با استفاده از دو سیستم استاندارد اندازه‌گیری می‌کنند: حفاظت از ورود (IP) توسط کمیسیون بین‌المللی برق تنظیم‌شده است و استاندارد جنگی MIL-STD توسط دپارتمان دفاعی ارتش امریکا ارائه‌شده است.

امتیاز حفاظت از ورود IP

این امتیاز به ما نشان می‌دهد که یک دستگاه چقدر در برابر ورود ذرات خارجی مثل آب و گردوخاک مقاوم است. برای گردوخاک امتیاز از 1 تا 6 تقسیم‌بندی می‌شود و برای آب این امتیاز در بازه 1 تا 9 قرار دارد. اولین و دومین شماره به ترتیب مشخص می‌کند که این دستگاه چقدر در برابر ذرات جامد و آب مقاوم است. حداکثر مقدار ذرات جامد که 6 است بیانگر این است که دستگاه به‌سختی اجازه ورود ذرات جامد را می‌دهد و کسب امتیاز 8 برای مقاومت در برابر آب نشان می‌دهد که این دستگاه می‌تواند برای یک دقیقه در آب بودن را دوام بیاورد. یک دستگاه با چنین مشخصاتی امتیاز IP 68 را به خود اختصاص می‌دهد.

اگر بخواهیم قضیه راکمی پیچیده‌تر کنیم باید به این نکته اشاره داشت که مقدار بالای IP لزوماً به معنای این نیست که آب و گردوخاک به محفظه دستگاه وارد نمی‌شود. این امتیاز نشان می‌دهد که وقتی آب یا گردوخاک وارد دستگاه می‌شود اختلالی در عملکرد دستگاه به وجود نمی‌آورد.

بااین‌وجود امتیاز IP قطعی نیست و دستگاه باید تست‌های سنگینی را پشت سر بگذارد تا امتیاز بالایی بگرد. به‌عنوان‌مثال اگر یک دستگاه می‌خواهد که امتیاز 68 را بگیرد باید تست‌های امتیاز x7 و x8 را پشت سر بگذارد و دیگر نیازی به پشت سر گذاشت تست‌های امتیاز سطح IP x5 و 6 ندارد.

در اینجا امتیازهای مقاومت در مقابل اشیاء جامد خارجی تحلیل‌شده است:

برای امتیازات آب جدول دیگری وجود دارد. توجه داشته باشید که این موارد برای پرش آب بیان‌شده است. معمولاً تولیدکنندگان دستگاه‌های خود را در معرض جریان شدید آب قرار می‌دهند تا ببینند که درگذر زمان دستگاه چه واکنشی نشان می‌دهد.

جزئیات مقاومت جنگی و استانداردهایش

جزئیات مقاومت جنگی و استانداردش عددی بین 100 تا 1000 هزار است و توانایی دستگاه را در کنترل سناریوهای مختلفی که برای دستگاه اتفاق می‌افتد را نشان می‌دهد. به‌عنوان‌مثال عبارت MIL-STD-810Gs نشان می‌دهد که یک دستگاه در برابر تشعشعات هسته‌ای، افتادن روی سطح بتنی، تغییرات ناگهانی دما و سایر تغییرات محیطی مقاوم است.

در امتیاز مقاومت جنگی توضیحات زیادی نهفته است اما یک مشکل بزرگ وجود دارد: این امتیازات استانداردشده نیستند. کارخانه‌ها می‌توانند تست‌های مختلفی انجام دهند و به نتایج یکسان با امتیاز نائل شوند – که این قضیه تقصیر سیستم 810G است – یعنی، با توجه به دستگاهی که تست را پشت سر گذاشته این امتیاز منعطف است.

به‌عنوان‌مثال مدرک شوک دمای 810G، به معنای اینکه در مقابل تغییرات ناگهانی دما مقاوم است را در نظر بگیرید. بازه دما تعریف‌نشده است. همچنین اشاره‌ای هم به مدت‌زمان نشده است. این قضیه ابهاماتی به وجود می‌آورد؛ یعنی کارخانه‌‌ها بدون اینکه توضیحاتی ارائه دهند امتیاز 810-G را به دستگاه نسبت می‌دهند.

در استاندارد تشعشع خورشیدی هم قضیه به همین صورت است. هر دستگاه که بتواند 3 روز به‌طور مداوم اشعه خورشید را قبل و بعد و به هنگام تست تحمل کند و از کار نیافتد، مدارک موردنیاز برای دستگاه را دارد؛ که این قضیه مقیاس اندازه‌گیری سودمندی نیست.

شاید رایج‌ترین استاندارد برای مقاومت دستگاه‌ها، MIL-STD-810G باشد، مثل مقاومت در برابر قطره‌های آب و زمین خوردن. این موضوع باعث می‌شود که مقداری بیشتر از آن چیزی که هست روی جعبه دستگاه‌های مقاوم در برابر افتادن نوشته شود. این در حالی است که استاندارد جنگی که به زمین خوردن مربوط می‌شود با توجه به تستی که کارخانه روی مقاومت دستگاه انجام داده است تعیین می‌شود.

بیشتر از IP68

شاید از همه مهتر این نکته باشد که اگر دستگاه گواهی مقاومت در برابر شرایطی خاص را دارد به این معنا نیست که در مقابل استفاده نادرست هم مقاوم باشد. شرکت‌ها تست‌های مختلف را در شرایط آزمایشگاهی انجام می‌دهند که از شرایطی که برای شما پیش می‌آید ممکن است متفاوت باشد.

منظور این نیست که استاندارد جنگی و IP را فراموش کنید. به‌عنوان یک مشتری آگاه شما می‌بایستی بدانید که قبل از خرید، دستگاه موردنظرتان چه امتیازی دارد؛ اما باید این نکته را هم فراموش نکنید که هیچ دستگاهی در هر شرایطی نسبت به تست‌های گردوخاک، زمین خوردن و افتادن مقاوم نیست و تست‌ها در فضای آزمایشگاهی انجام می‌شوند.